Σάββατο 30 Ιουλίου 2016

Πως αντιμετωπίζουμε το σταφυλόκοκκο χωρίς να χαλάσουμε τις διακοπές μας



Ο αέρας λυσσομανάει! Ακούγεται σαν θηρίο που ωρύεται. Παρασέρνει στην μανία του ότι βρεθεί στο διάβα του. Το δωμάτιο που μας φιλοξενεί στις φετινές καλοκαιρινές μας διακοπές, πλαισιώνεται από μικροαντικείμενα όπως μαγιό που ήταν απλωμένα, σαγιονάρες που στέγνωναν μπροστά από την
πόρτα ή ακόμη και ένα φαράσι. Οι πόρτες, αν κάνεις το λάθος να ξεχαστείς και τις αφήσεις ανοιχτές, χτυπούν με δύναμη και ταράζουν τη γαλήνη του μεσημεριού. Τα τζιτζίκια διακόπτουν για δευτερόλεπτα το τραγούδι τους, για να συνεχίσουν αμέσως απτόητα. Το σφύριγμα του αέρα απαλύνει τη ζέστη και παρασύρει μαζί του τα γέλια από τα παιχνίδια των παιδιών σε κάποιο διπλανό δωμάτιο. Η ζεστή ανάσα του Αυγουστιάτικου μεσημεριανού ήλιου δεν αφήνει περιθώριο για παιχνίδι οπουδήποτε αλλού εκτός σε σκιερό μέρος. Ο αέρας όμως φροντίζει εκτός από το να στεγνώσουν τα μπανιερά, σχεδόν πριν να προλάβουμε να τα απλώσουμε, να ανακατεύει το θρόισμα των κλαδιών, με το τραγούδι των τζιτζικιών και τις φωνούλες των μικρών μας που αρνούνται σθεναρά να υπακούσουν στις προτροπές για ησυχία, σε ένα μοναδικό μουσικό χαλί που συνοδεύει τη μεσημεριανή σιέστα.
Κοιμήθηκα μετά από πολύ καιρό τόσες ώρες για μεσημέρι! Όταν σηκώθηκα δεν μπορούσα να πιστέψω το ρολόι που μου έδειχνε πόσο είχε προχωρήσει το απόγευμα κάτω από το κρεβάτι μου. Το είχα τόσο ανάγκη όμως. Η κούραση όλης της χρονιάς είχε συσσωρευτεί σταδιακά σε βαθμό που άρχισα να νιώθω ότι δεν απέδιδα στις ανάγκες της καθημερινότητας. Ήμουν ευερέθιστος με τους άλλους και άρχισα να αγχώνομαι για την αποτελεσματικότητά μου ως γιατρός. Ένιωσα να κατακλύζομαι από μηνύματα στο viber, στο messenger, στα mail , στο κινητό… για παιδιά που βήχουν, που κατάπιαν καρβουνάκι από το συρτάρι της γιαγιάς, που έβγαλαν σπυράκια και η μαμά άκουσε για σταφυλόκοκκο. Φωτογραφίες από παιδιά που γνωρίζω, που μάλλον γνωρίζω αλλά και που σίγουρα δεν έχω εξετάσει ποτέ στην ζωή μου. Ατελείωτα τηλέφωνα με απορίες, άλλοτε εύκολες στη λύση τους, άλλοτε δύσκολες που φλερτάρουν με το επικίνδυνο εάν απαντηθούν από το τηλέφωνο χωρίς κλινική εκτίμηση, αλλά και ουκ ολίγες φορές άξιες έρευνας, παιδιατρικής ή ψυχιατρικής. Ευγενικοί γονείς που με σκλαβώνουν με το πόσο εκτιμούν όσα τους προσφέρω, χέρι-χέρι με γονείς που μοιάζει να μου τηλεφωνούν περισσότερο για να ανακουφίσουν κάποιο προσωπικό ψυχολογικό βάρος και όχι την υγεία του παιδιού τους.  Η ροή του ιατρείου να διακόπτεται από γονείς, με ή χωρίς παιδιά, που ήρθαν μετά από ή χωρίς συνεννόηση, παρ’ όλες τις παρακλήσεις μου για εκτίμηση αυστηρά μόνο μετά  από ραντεβού. Η βοηθός μου, ακούραστος κυματοθραύστης, να προσπαθεί να βάλει μια τάξη στα τηλέφωνα, στις συνταγογραφήσεις, στα εμβόλια που πρέπει να μου φέρει από το ψυγείο και στους ανθρώπους που περιμένουν. Όταν το κύμα γίνεται ανθρώπινο τσουνάμι, αρχίζει και ο πιο γερός κυματοθραύστης να αδυνατεί να το συγκρατήσει.

Κάπως έτσι ένιωθα πριν έρθω στο υπέροχο παραθαλάσσιο μέρος που μας φιλοξενεί για μια εβδομάδα φέτος το καλοκαίρι. Λίγες μέρες διακοπές για να γεμίσω αισιοδοξία και να αρχίσω να ακούω το σφύριγμα του αέρα, σαν μουσική υπόκρουση συντροφιά στο μεσημεριανό μου ύπνο. Λίγες ώρες ύπνο για να νοσταλγήσω την υπέροχη καθημερινότητα του ιατρείου μου, επειδή αν κάτι με ζόρισε περισσότερο ψυχολογικά ήταν ότι είχε αρχίσει να με απωθεί η ιδέα ότι θα πάω να δουλέψω. Κάτι που για πολλούς είναι «δουλεία», το καθημερινό τους μεροκάματο δηλαδή, για εμένα είναι ώρες γεμάτες ουσία και πολλές φορές ώρες απόλαυσης. Ναι, ίσως να ακούγεται υπερβολή, όμως τις περισσότερες φορές απολαμβάνω τις ώρες που περνώ στο ιατρείο μου, κάνοντας πλάκα με τα πιτσιρίκια αλλά και με τους γονείς. Νιώθω ικανοποίηση ανακουφίζοντας τον πόνο των παιδιών, καθησυχάζοντας τους γονείς και συμβάλλοντας στην ανατροφή υπέροχων πλασμάτων. Σιγά-σιγά αισθάνομαι τις μπαταρίες μου να γεμίζουν ξανά, αφού λόγω ελλιπούς σύνδεσης στο internet, με ένα wifi που δε πιάνει παρά μόνο σε ορισμένα μέρη, βλέπω τις ειδοποιήσεις στο facebook να ξεπερνούν τις 99, τα μηνύματα στο viber και στο messenger να ενημερώνονται μόνο δύο ή τρεις φορές τη μέρα και ευτυχώς το τηλέφωνο να χτυπά για μήνυμα ή κλίση το πολύ καμιά δεκαριά φορές, και έτσι έχω το περιθώριο να δω από πιο ψύχραιμη οπτική γωνία τη ζωή μου. Μου λείπει τόσο η ηρεμία με την οικογένεια μου. Στερήθηκα τόσο καιρό την επικοινωνία μέσα από τη γραφή, που μου προσφέρει ικανοποίηση, καθώς η έμπνευσή μου ξεχειλίζει από θέματα που θέλω να μοιραστώ. Έχω τόσο ανάγκη αυτή την κατάθεση ψυχής.
Μπαίνω στη ζέστη του δωματίου και αντικρίζω το μπουκάλι του νερού πάνω στον πάγκο με το καπάκι πλάι του και δυο ποτήρια να τους κάνουν παρέα. Το αντανακλαστικό του πατέρα κάνει πρόβα κατσάδας μέσα μου, «αν δε βάζετε το μπουκάλι στο ψυγείο πως περιμένετε να έχουμε κρύο νερό;». Πριν λίγα λεπτά με είχε διακόψει η Χαρούλα ρωτώντας με, καθώς στεκόταν μπροστά στην ανοιχτή πόρτα του ψυγείου, αν μπορούσε να πιεί από το μπουκάλι; Σου λέει το παιδί, στην παραλία πως μοιραζόμαστε το νερό από το μπουκάλι; Αρνήθηκα με ένα όχι που δεν άφηνε και πολλά  περιθώρια συζήτησης, για να την αντικρύσω να βγάζει ένα ποτήρι από όσα στέγνωναν και να βάζει νερό με βιάση για να ικανοποιήσει τη δίψα της. Μετά από λίγα λεπτά ένιωσα τη ριπή του αέρα από την πόρτα που άνοιξε. Η Χαρούλα έφυγε για να τρέξει να συνεχίσει το παιχνίδι και ο Ερμής πήρε τη θέση της για να ξεδιψάσει. Εκείνος δε με ρώτησε. Και τώρα βρίσκομαι να χαμογελώ βλέποντας το μπουκάλι με το καπάκι εκτός ψυγείου, καθώς διαπιστώνω τις ομοιότητές μου με τα παιδιά μου, όταν και εγώ στην ηλικία τους, μέσα στην ανυπομονησία μου να επιστρέψω στο παιχνίδι, ξεχνούσα τα πάντα. Τουλάχιστον έκλεισαν την πόρτα του ψυγείου, αναλογίζομαι, μια που του δωματίου την ανέλαβε ο αέρας.

Στο μικρό μπάνιο που μας εξυπηρετεί ως οικογένεια τις τελευταίες μέρες, πάνω στον καθρέφτη βρίσκεται το σωληνάριο από την κρέμα που βάζει ο Ερμής. Νιώθω περήφανος καθώς τον θυμάμαι το προηγούμενο βράδυ, κοκορευόμενος να μου επιδεικνύει το πιγούνι του. Με βοηθούσαν να μαζέψουμε τα σύνεργα του νυχτερινού σινεμά, μια πατέντα με ένα μικρό κομπιούτερ και ένα προτζέκτορα, για να μπορούμε να κρατήσουμε το βράδυ απασχολημένα τα δεκαέξι πιτσιρίκια της παρέας, όταν γυρίζω και λέω στον Ερμή να πάμε στο μπάνιο να κάνουμε τη θεραπεία του. Εκείνος γυρίζει και ενώ συνέχιζε να μαζεύει απλώς μου έδειξε το πηγούνι του, όπου ήταν εμφανής μια ποσότητα κρέμας.  Προφανώς, λίγα λεπτά πριν, όταν πήγε να πλύνει τα δόντια του, έπλυνε με το ειδικό σαπούνι και το πηγούνι του, το στέγνωσε με λίγο χαρτί και έβαλε την αντιβιοτική κρέμα.
 Ο μικρός μου,  πέρσι πρώτη χρονιά, ακολουθώντας την τελευταία λέξη της μόδας στις ασθένειες, παρουσίασε στο πρόσωπο μολυσματικό κηρίο, το γνωστό στους περισσότερους από το συχνότερο αίτιο του, ως σταφυλόκοκκο. Φέτος και πάλι πριν από περίπου ένα μήνα, σπυράκια από τσιμπήματα κουνουπιών, επιμολύνθηκαν και οι χαρακτηριστικές κόκκινες βλάβες σαν φουσκαλίτσα στην αρχή που σύντομα γίνονται μικροί κρατήρες με μια κρούστα σαν χρυσό ζαχαρωμένο μελί από επάνω, έκαναν την εμφάνισή τους. Η ενδεδειγμένη θεραπεία όταν οι βλάβες είναι λίγες, είναι τοπική και δεν χρειάζεται αντιβίωση από το στόμα. Αυτήν την τελευταία, την κρατάμε για όταν αρχίζουν να εμφανίζονται όλο και περισσότερες καινούργιες βλάβες, ειδικά όταν τις βρίσκουμε σε σημεία που δύσκολα θα τις μετέφερε το παιδί με τα χέρια του. Τότε, επειδή ο φίλος μας ο σταφυλόκοκκος, μάλλον έχει «αγριέψει» πολύ, η αντιμετώπιση πρέπει να είναι συστηματική, με αντιβίωση από το στόμα. Όταν όμως κάτι μπορείς να το αντιμετωπίσεις τοπικά, δεν έχεις κανένα λόγο να ανατρέπεις τις ισορροπίες του οργανισμού, δίνοντας θεραπεία από το στόμα που θα εξαπλωθεί με τις ευεργετικές αλλά και τις αρνητικές δράσεις της σε όλο το σώμα. Έτσι, τόσο πέρσι όσο και φέτος αντιμετωπίσαμε με τον Ερμή τον σταφυλόκοκκο εκεί που παρουσιάστηκε.


Τον εντοπίσαμε και προχθές. Ο συναγερμός από τα χείλη της μαμάς μας: «τι είναι αυτό το σπυράκι στο πηγούνι του Έρμη;». Το τσέκαρα μήπως ήταν κάποιο απλό τσίμπημα κουνουπιού ή κάποιου άλλου εντόμου. Σε αυτή την περίπτωση θα αρκούσε να βάλουμε κάποιο φυτικό σκεύασμα για μετά το τσίμπημα, που να πάρει τον ερεθισμό, από τα πολλά που κυκλοφορούν και που τις περισσότερες φορές είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά. Αν με το παραμικρό τσίμπημα ή ερεθισμό βάζουμε τοπικά κρέμα με αντιβίωση τότε το μόνο που θα καταφέρουμε είναι να αχρηστεύσουμε τα όπλα μας εκπαιδεύοντας τον σταφυλόκοκκο σε αυτά. Βλέπετε ο σταφυλόκοκκος είναι ένας άποικος του δέρματός μας. Δεν πρόκειται για κάποιο εξωτικό κακόβουλο μικρόβιο. Ούτε παρουσιάζεται επειδή οι ακτές μας, τα ποτάμια μας ή οι πλαγιές των  φαραγγιών και των βουνών μας είναι πια μολυσμένες. Ένας από τους αστικούς μύθους, από αυτούς που στις πλείστες των περιπτώσεων είναι «αστείοι μύθοι», είναι και το ότι για την έξαρση του σταφυλόκοκκου στο Ρέθυμνο, φταίνε οι βρώμικες ακτές και η θάλασσα. Και τι ειρωνεία; Οι ντόπιοι «αναγκάζονται» να καταφύγουν στις πισίνες! Όμως, έξαρση στο σταφυλόκοκκο πέρσι και φέτος, είχαμε και στην Κοζάνη και στη Λάρισα και σε άλλα μέρη ανά την Ελλάδα που δεν τα αγγίζει θάλασσα. Πιθανά να φταίει η αλλαγή του κλίματος, με την αύξηση της υγρασίας, μια που περισσότερο με τροπικά παρά με μεσογειακά μοιάζουν πλέον τα καιρικά φαινόμενα του τόπου μας.

Σχολαστικά λοιπόν, πρωί μεσημέρι βράδυ, για γεμάτες πέντε μέρες, πλένουμε αρχικά το μολυσμένο σημείο με φαρμακευτικό σαπούνι. Στη συνέχεια στεγνώνουμε καλά με χαρτί και όχι πετσέτα, μια που με την πετσέτα ή ακόμα και το αγαπημένο μας κατοικίδιο, αν έρχεται σε επαφή με το σταφυλόκοκκο, μπορεί να τον διασπείρουμε ή να τον ανακυκλώνουμε. Η άμεση επαφή έχει μεγάλες πιθανότητες μετάδοσης οπότε είναι κρίμα να παιδευόμαστε και ταυτόχρονα να ρίχνουμε λάδι στην φωτιά. Μετά λοιπόν το στέγνωμα ακολουθεί η κρέμα. Εύκολη διαδικασία, χρειάζεται όμως τήρηση του ωραρίου και του πενθήμερου. Αν σταματήσουμε νωρίτερα, ή δε βάζουμε τακτικά, τότε κινδυνεύουμε να έχουμε αναζωπύρωση με ανθεκτικό στέλεχος και τα πράγματα να είναι δυσκολότερα, μια που το παθογόνο, πιθανότερα ο σταφυλόκοκκος εν προκειμένω, θα έχει επιβιώσει από την τοπική αγωγή. Η κατάσταση γίνεται χειρότερη, εάν τελικά αρχίσουμε την αντιβίωση από το στόμα και την διακόψουμε πριν το επταήμερο που είναι το μίνιμουμ που απαιτείται. Ο μικρός μου φαίνεται να τα έχει καταλάβει όλα αυτά, γιατί αγόγγυστα έρχεται και κάνουμε την αγωγή μας. Ακόμα και την προηγούμενη φορά που ο σταφυλόκοκκος, εμφανίστηκε στο πιο αγαπημένο του στέκι, την μύτη. Αδιαμαρτύρητα ο Ερμής, έπλενε το μουτράκι του, σκουπιζόμασταν με χαρτί (καλά εδώ, ομολογώ ότι ήταν λίγο γκρινιάρης αν αργούσα να τον σκουπίσω, επειδή έβρεχε όλο το πρόσωπο, σαπουνιζόταν, ξεπλενόταν και μετά έστεκε με μάτια ερμητικά κλειστά και περίμενε να τον σκουπίσω για να ξαναβρεί το φως του και την αυτονομία του) και στο τέλος βάζαμε μέχρι και τη ρινική γέλη. Στην άκρη από το ρουθούνι, κάνοντας ελαφρύ μασάζ από έξω ώστε να απλωθεί στο εσωτερικό, καταλήγοντας να ρουφάει με δύναμη σαν να μυρίζει το ωραιότερο άρωμα. Σνίφαρε ο μικρός μου και εγώ χαιρόμουν με την ωριμότητα και τη συνεργασία του.

Δεν είναι πάντοτε όμως αθώος και εύκολος στην αντιμετώπιση του ο σταφυλόκοκκος. Πριν λίγες μέρες ήρθε στο ιατρείο ένα μόλις έξι ημερών νεογέννητο για να το ζυγίσω και να δω ότι όλα πάνε καλά με τον αποκλειστικό θηλασμό. Το μωρό μεγάλωνε καλά, παρόλο το πολύ νεαρό της ηλικίας του, και σχεδόν είχε ανακτήσει το βάρος γέννησης. Εδώ για να τονίσω το πόσο καλά ανατρεφόταν το μωρό, να υπενθυμίσω ότι το βάρος γέννησης, τα βρέφη που να θηλάζουν αποκλειστικά, το ξαναπαίρνουν τη δέκατη ένατη με εικοστή πρώτη ημέρα ζωής. Άρα το μωράκι μας τα πήγαινε υπέροχα με την ανάπτυξή του. Το ομφαλικό του όμως κολόβωμα δεν είχε τόσο καλή όψη. Γύρω από μανταλάκι έντονη κοκκινίλα, ενώ δυο μικρές βλάβες υπήρχαν σε ένα δακτυλάκι και στη κοιλιά. Έδωσα οδηγίες για τοπική θεραπεία, μια που το μικρό ήταν σε άριστη κατάσταση, ενώ τόνισα όσο μπορούσα, την επικινδυνότητα και την ανάγκη για στενή παρακολούθηση, με επανεξέταση το αργότερο την επομένη το πρωί. Οι γονείς αντιλήφθηκαν τη σοβαρότητα και λίγες ώρες αργότερα, το απόγευμα της ίδιας μέρας, με πήραν τηλέφωνο ότι παρουσίασε καινούργιες βλάβες. Τους ζήτησα να έρθουν από το ιατρείο προετοιμασμένοι να φύγουν για Μονάδα Εντατικής  Νοσηλείας Νεογνών. Μέχρι να έρθουν, επικοινώνησα αρχικά με Χανιά και στη συνέχεια με Ηράκλειο, μέχρι που βρήκα που θα μπορούσε να νοσηλευτεί. Η κλινική εικόνα επιβεβαίωσε του φόβους. Το μωρό εξακολουθούσε να είναι σε άριστη κατάσταση είχε όμως δύο καινούργιες βλάβες οι οποίες δεν υπήρχαν λίγες ώρες πριν και στην όψη ταίριαζε με μολυσματικό κηρίο. Όντως το μικρό νοσηλεύτηκε για τέσσερις με πέντε μέρες, με ενδοφλέβια αντιβίωση, για την αποφυγή μικροβιαιμίας. Είναι ήδη σπίτι του, όπως με πληροφόρησαν τηλεφωνικά χθες οι γονείς του και απολαμβάνει την αγκαλιά και το γάλα της μητέρας του.
Τα γράμματα αρχίζουν να χορεύουν μέσα στην ανεμοζάλη. Κάθομαι αρκετές ώρες μπροστά στο μικρό μου κομπιούτερ. Τα παιδιά παίζουν κλέφτες και αστυνόμους, ενώ ο καυτός ήλιος αποφάσισε να δώσει σιγά-σιγά τα σκήπτρα του στη σελήνη και την πρωτοκαθεδρία στην ορχήστρα της φύσης να πάρουν οι γρύλοι.

Μου λείψατε…


Να είστε όλοι καλά και τα παιδιά μας καλύτερα!